Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział Regionalny w Białymstoku informuje, że 15 czerwca 2022 r., weszła w życie ustawa z dnia 28 kwietnia 2022 r.
o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Ustawa zawiera szereg korzystnych zmian dla rolników, wśród których do najważniejszych można zaliczyć:

1. Prawo do wypłaty emerytury rolniczej w pełnej wysokości bez konieczności zbywania gospodarstwa rolnego

Rolnicy mogą pracować i jednocześnie otrzymywać swoją emeryturę rolniczą, tak samo, jak dzieje się to w przypadku emerytów pobierających świadczenie z ZUS. Rolnik emeryt nie musi teraz wyzbywać się gospodarstwa rolnego – jak miało to miejsce dotychczas – żeby mieć prawo do wypłaty emerytury rolniczej w pełnej wysokości.

Emerytom, którzy mieli zawieszoną wypłatę części uzupełniającej emerytury rolniczej
z powodu prowadzenia działalności rolniczej, Kasa podejmie z urzędu wypłatę świadczenia w pełnej wysokości w lipcowych terminach płatności, a w czerwcu dokona wyrównania części uzupełniającej za ten miesiąc.

Przy wznowieniu wypłaty części uzupełniającej emerytury rolniczej osobom, które ukończyły 75 lat życia, zostanie z urzędu podjęta wypłata dodatku pielęgnacyjnego. Osobom takim ośrodki pomocy społecznej wstrzymają wypłatę zasiłku pielęgnacyjnego.  

Działanie z urzędu nie wymaga od rolników składania wniosków. 

• Większa ochrona dla ubezpieczonych i domowników całkowicie niezdolnych do pracy w gospodarstwie rolnym

Prawo do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy uzyskują również ubezpieczeni całkowicie niezdolni do pracy w gospodarstwie rolnym, którzy posiadają co najmniej 25 lat podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowego. 

Do 25-letniego okresu ubezpieczenia emerytalno-rentowego zalicza się m.in. okresy ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin oraz okresy innego ubezpieczenia, w tym za granicą.

W takim przypadku nie jest wymagane, aby całkowita niezdolność do pracy
w gospodarstwie rolnym powstała w okresie podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu lub w ciągu 18 miesięcy od ustania tego okresu. Nie jest wymagane również udowodnienie 5 lat podlegania ubezpieczeniu w okresie ostatnich 10 lat przed złożeniem wniosku o przyznanie renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy.

• Doliczenie okresów odbywania służby wojskowej do wysokości emerytury rolniczej

Od 15 czerwca br. osobom urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r., które nie mają ustalonego prawa do emerytury z ZUS, zostanie doliczony do wysokości emerytury rolniczej okres odbywania czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim przed dniem
1 stycznia 1999 r. – po 1% emerytury podstawowej za każdy rok. Dotychczas osobom tym nie uwzględniano do emerytury rolniczej okresów innego ubezpieczenia społecznego.

• Skrócenie okresu umowy dzierżawy przy wypłacie okresowej renty rolniczej 
  z tytułu niezdolności do pracy 

W celu zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej osoba uprawniona do okresowej renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy może zawrzeć umowę dzierżawy na okres, na jaki zostało przyznane jej prawo do renty (np. na rok lub 2-3 lata). Dotychczas podstawę do wypłaty okresowej renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy stanowiła umowa dzierżawy zawarta na co najmniej 10 lat. 

• Rozszerzony katalog osób podlegających ubezpieczeniu społecznemu rolników

Rolnicy i domownicy, którzy podlegają ubezpieczeniu społecznemu rolników w pełnym zakresie z mocy ustawy (działalność rolnicza prowadzona w gospodarstwie rolnym
o powierzchni powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny produkcji rolnej) nadal podlegają temu ubezpieczeniu pomimo objęcia ich ubezpieczeniem społecznym w ZUS
z tytułów: 

• pobierania świadczenia integracyjnego lub pobierania stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, 

• pobierania stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostali skierowani przez inne niż powiatowy urząd pracy podmioty kierujące na szkolenie, staż lub przygotowanie zawodowe dorosłych,
• pobierania stypendium na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia
  i instytucjach rynku pracy w okresie odbywania studiów podyplomowych,
• pełnienia czynnej służby wojskowej jako żołnierz niezawodowy,
• odbywania służby zastępczej.

Rolnicy i domownicy, spełniający omówione wyżej warunki, mogą w każdym czasie odstąpić od ubezpieczenia społecznego rolników, składając w Kasie oświadczenie w tej sprawie. Ubezpieczenie to ustaje jednak nie wcześniej niż od dnia, w którym oświadczenie o odstąpieniu od ubezpieczenia zostało złożone w Kasie.

Nowe przepisy dają rolnikom i domownikom jednocześnie możliwość „przywrócenia”
do ubezpieczenia społecznego rolników, za okresy przypadające przed dniem 15 czerwca 2022 r., za które zostali wyłączeni z tego ubezpieczenia decyzją Kasy w związku
z podleganiem ubezpieczeniu społecznemu w ZUS z wyżej wymienionych tytułów.

Przywrócenie do ubezpieczenia społecznego rolników wymaga złożenia w jednostce organizacyjnej Kasy wniosku w tej sprawie w terminie 6 miesięcy od daty wejścia w życie powyższych zmian, tj. od 15 czerwca do 15 grudnia 2022 r.

WAŻNE ! 

• Fakt podjęcia wyżej wymienionych aktywności należy zgłosić Kasie, gdyż może to mieć wpływ na prawo do świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego osoby zainteresowanej, jak
  i członków jej rodziny zgłoszonych przez nią do tego ubezpieczenia. 
• Rolnicy i domownicy w okresie podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników przy jednoczesnym podleganiu ubezpieczeniu społecznemu w ZUS, nie mają możliwości skorzystania z prawa do finansowania ze środków budżetu państwa składek na ubezpieczenie emerytalno – rentowe w związku ze sprawowaniem osobistej opieki nad dzieckiem.

• Rehabilitacja w Centrach Rehabilitacji Rolników KRUS także dla rolników – emerytów

W wyniku zmian w ustawie, od 1 stycznia 2023 r. Kasa może kierować na rehabilitację leczniczą osoby uprawnione do emerytury rolniczej. Turnus rehabilitacyjny dla tych osób będzie trwał 21 dni.

• Turnusy regeneracyjne dla opiekunów osób niepełnosprawnych

KRUS będzie kierował do Centrów Rehabilitacji Rolników także ubezpieczonych opiekunów osób niepełnosprawnych na tzw. turnusy regeneracyjne. 7 – dniowe turnusy regeneracyjne mają na celu poprawę kondycji psychofizycznej i jakości życia opiekunów osób niepełnosprawnych. Przepisy te wejdą w życie 1 stycznia 2023 r.                                           

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem zmian dotyczących zasad rehabilitacji w KRUS, które wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2023 r.

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2022 r. poz. 1155).